Trong môi trường làm việc hiện nay, tiền ăn ca và phụ cấp ăn trưa không chỉ là khoản chi phí hỗ trợ bữa ăn cho người lao động mà còn phản ánh mức quan tâm, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với nhân viên.
Hiểu rõ các quy định liên quan đến các khoản này giúp người lao động đảm bảo quyền lợi hợp pháp, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp quản lý chi phí minh bạch, tránh những tranh chấp không đáng có.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về khái niệm, căn cứ pháp lý, mức chi trả và cách tính tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa, giúp cả hai bên nắm rõ quyền và nghĩa vụ trong quan hệ lao động.
Tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa có bắt buộc không?
Tiền ăn ca và phụ cấp ăn trưa là khoản hỗ trợ mà doanh nghiệp có thể chi trả cho người lao động nhằm bù đắp chi phí ăn uống trong giờ làm việc. Tuy nhiên, đây không phải là khoản chi bắt buộc theo quy định pháp luật.
Do đó, không phải tất cả doanh nghiệp đều thực hiện chế độ này, và không phải mọi người lao động đều được hưởng. Thông thường, chỉ những người làm việc trọn thời gian trong ngày (cả ca sáng và ca chiều) hoặc làm ca đêm mới được nhận hỗ trợ tiền ăn.
Hình thức chi trả phụ cấp ăn trưa, ăn ca cũng phụ thuộc vào điều kiện và quy định của từng doanh nghiệp. Doanh nghiệp có thể tự tổ chức bữa ăn tập thể hoặc phát tiền trực tiếp để người lao động tự lo bữa ăn của mình.
Tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa có được tính vào chi phí không?
Theo quy định pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp, khoản chi tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa cho người lao động được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế nếu được ghi rõ điều kiện hưởng và mức hưởng trong một trong các văn bản của doanh nghiệp sau:
-
Hợp đồng lao động;
-
Thỏa ước lao động tập thể;
-
Quy chế tài chính của doanh nghiệp;
-
Quy chế thưởng do giám đốc ban hành theo quy chế tài chính của doanh nghiệp.
Lưu ý rằng khoản chi này không bị giới hạn khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn là đáp ứng các điều kiện trên.
Mức tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa tối đa bao nhiêu?
Căn cứ:
-
Điểm g, khoản 2, Điều 2, Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15/08/2013;
-
Khoản 4, Điều 22, Thông tư 26/2016/TT-BLĐTBXH ngày 01/09/2016.
Các quy định này nêu rõ:
-
Khi doanh nghiệp tổ chức bữa ăn giữa ca hoặc ăn trưa cho người lao động (dưới hình thức trực tiếp nấu ăn, mua suất ăn, cấp phiếu ăn) hoặc chi trả tiền mặt để người lao động tự lo bữa ăn, khoản chi này không tính vào thu nhập chịu thuế cá nhân nếu mức chi phù hợp với hướng dẫn của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
-
Trường hợp mức chi vượt quá hướng dẫn của Bộ, phần chi vượt sẽ tính vào thu nhập chịu thuế cá nhân theo quy định.
-
Nếu doanh nghiệp vừa tổ chức bữa ăn trực tiếp vừa chi tiền mặt cho cá nhân, mức chi tối đa không vượt quá 730.000 đồng/người/tháng thì không tính vào thu nhập chịu thuế của người lao động.
Tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa có phải đóng thuế TNCN?
Theo điểm g.5 khoản 1 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, tiền ăn ca của người lao động sẽ không bị tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong các trường hợp sau:
-
Doanh nghiệp trực tiếp tổ chức bữa ăn ca cho người lao động;
-
Doanh nghiệp không tổ chức bữa ăn ca nhưng chi trả tiền cho người lao động với mức tối đa 730.000 đồng/người/tháng.
Trường hợp số tiền ăn ca vượt quá mức tối đa này, phần vượt sẽ được tính vào thu nhập chịu thuế TNCN.
Ví dụ minh họa: Nếu người lao động nhận 900.000 đồng/tháng cho tiền ăn ca, thì 730.000 đồng đầu tiên không bị tính thuế, phần 170.000 đồng vượt mức sẽ được cộng vào tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công để tính thuế TNCN.
Phụ cấp ăn trưa có đóng BHXH không?
Theo quy định pháp luật về lao động và bảo hiểm xã hội, các khoản tiền ăn ca, phụ cấp ăn trưa không thuộc đối tượng đóng BHXH trong các trường hợp sau:
-
Khoản phụ cấp không xác định mức cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
-
Khoản phụ cấp được trả không thường xuyên hoặc không gắn trực tiếp với quá trình làm việc và kết quả thực hiện công việc của người lao động trong mỗi kỳ trả lương.
Nói cách khác, chỉ khi phụ cấp ăn trưa được trả theo hợp đồng lao động hoặc liên kết chặt chẽ với công việc, thì mới tính vào cơ sở đóng BHXH.
Tiền ăn giữa ca có tính thuế TNDN không?
Khoản tiền ăn ca, tiền ăn giữa ca và phụ cấp ăn trưa sẽ được tính vào chi phí khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể:
-
Được tính vào chi phí hợp lý, không bị khống chế, nếu khoản chi có đầy đủ chứng từ (trong trường hợp doanh nghiệp tự tổ chức nấu ăn) và được ghi rõ trong một trong các hồ sơ sau:
-
Hợp đồng lao động;
-
Thỏa ước lao động tập thể;
-
Quy chế tài chính của doanh nghiệp.
-
-
Về thuế thu nhập cá nhân (TNCN):
-
Nếu doanh nghiệp tự tổ chức bữa ăn giữa ca cho người lao động, khoản chi này không bị tính thuế TNCN và không giới hạn mức chi.
-
Nếu doanh nghiệp chi trả tiền ăn giữa ca tính vào lương, phần chi vượt mức 730.000 đồng/người/tháng sẽ được tính vào thu nhập chịu thuế TNCN.
-
Như vậy, doanh nghiệp cần đảm bảo hồ sơ và mức chi phù hợp để khoản chi ăn ca, ăn trưa vừa được tính vào chi phí hợp lý, vừa không phát sinh thuế TNCN vượt mức cho người lao động.
