Công việc của Kế toán Tài chính được xem là một mắt xích quan trọng không chỉ trong phòng kế toán mà còn trong toàn bộ doanh nghiệp. Để giúp bạn có cái nhìn rõ ràng và dễ dàng định hướng nghề nghiệp trong lĩnh vực này, bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vai trò và nhiệm vụ của Kế toán Tài chính trong doanh nghiệp.
Vai trò của Kế toán Tài chính với doanh nghiệp
Kế toán Tài chính là một bộ phận thiết yếu trong cấu trúc của mọi doanh nghiệp hiện nay. Vai trò của vị trí này bao gồm thu thập và tổng hợp dữ liệu tài chính, phân tích tình hình tài chính của tổ chức, và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cùng dòng tiền cho các bên liên quan như nhà đầu tư, đối tác, và cơ quan quản lý nhà nước theo quy định pháp luật.
Công việc của Kế toán Tài chính không chỉ cung cấp cho doanh nghiệp cái nhìn rõ nét về tình trạng hoạt động kinh doanh hiện tại mà còn giúp đưa ra dự báo và phương hướng điều chỉnh trong tương lai. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể phát triển bền vững và gia tăng lợi nhuận.
Bộ phận Kế toán Tài chính có thể được tổ chức theo nhiều cấu trúc khác nhau. Trong các doanh nghiệp lớn, bộ phận này thường được chia thành hai phần chính: kế toán chi tiết và kế toán tổng hợp.
- Kế toán chi tiết: Chịu trách nhiệm giám sát, ghi chép và phân loại các hoạt động kinh doanh cũng như giao dịch tài chính cụ thể. Các nhân viên trong bộ phận này thường đảm nhận các chức vụ chuyên sâu như kế toán công nợ, kế toán kho, và kế toán tiền lương.
- Kế toán tổng hợp: Sử dụng dữ liệu từ bộ phận kế toán chi tiết để xây dựng bức tranh tổng quan về tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Bộ phận này đảm nhận các công việc quan trọng như lập báo cáo tài chính, phân tích hiệu suất tài chính và chuẩn bị các báo cáo theo yêu cầu của cổ đông, ngân hàng và cơ quan quản lý.
7 đầu mục công việc của chuyên viên Kế toán Tài chính
Dưới đây là bảy nhiệm vụ trọng tâm của chuyên viên Kế toán Tài chính, giúp bạn có cái nhìn tổng quan về công việc của họ. Mức độ chuyên sâu của từng nhiệm vụ có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí của nhân viên cũng như yêu cầu cụ thể của doanh nghiệp.
1. Thu thập, ghi chép và giám sát dữ liệu tài chính
Dưới đây là nhiệm vụ cơ bản nhất của các chuyên viên Kế toán Tài chính, với ba vai trò chính mà nhân viên cần hoàn thành:
- Thu thập dữ liệu tài chính: Chuyên viên Kế toán Tài chính thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau như hóa đơn, biên lai, phiếu thu và phiếu chi được sử dụng bởi các phòng ban. Những tài liệu này phục vụ cho việc quản lý tài chính và lợi ích của tổ chức.
- Ghi chép dữ liệu tài chính: Sau khi thu thập, các dữ liệu tài chính được ghi chép chính xác và minh bạch vào phần mềm hoặc hệ thống kế toán. Dữ liệu này là cơ sở để đối chiếu, tổng hợp và kiểm tra các hoạt động kinh doanh nội bộ. Vì vậy, nhân viên phải tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin.
- Giám sát dữ liệu tài chính: Ngoài việc ghi chép chính xác, chuyên viên Kế toán Tài chính còn phải kiểm tra tính hợp lý của các giao dịch, phát hiện và sửa chữa các sai sót trong dữ liệu để đảm bảo tính chính xác và tin cậy của thông tin tài chính.
2. Quản lý và kiểm soát các hoạt động tài chính
3. Dự báo tình hình tài chính doanh nghiệp
- Doanh thu và lợi nhuận dự kiến của doanh nghiệp trong tuần, quý, hoặc năm tới là bao nhiêu?
- Dòng tiền dự kiến trong ngắn hạn và dài hạn có đủ để đáp ứng các nhu cầu tài chính của tổ chức không?
- Các quyết định tài chính của doanh nghiệp có khả quan hay tiềm ẩn rủi ro?
- Tính thanh khoản nợ trong tương lai sẽ là bao nhiêu?
Các chuyên viên có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để biểu thị các dự báo tài chính. Một số phương pháp phổ biến bao gồm dự báo chuỗi thời gian bằng mô hình ARIMA, SARIMA, dự báo mô phỏng, và dự báo tương đối. Những phương pháp này giúp tạo ra những dự báo chính xác hơn và hỗ trợ quá trình ra quyết định tài chính hiệu quả.
4. Đánh giá và Phân tích tài chính
Đánh giá và phân tích tài chính đóng vai trò then chốt trong việc dự báo tài chính và là một nhiệm vụ quan trọng của chuyên viên Kế toán Tài chính. Để đưa ra các dự báo chính xác, chuyên viên phải thực hiện đánh giá khách quan và phân tích minh bạch các kết quả tài chính. Những đánh giá này cung cấp cho doanh nghiệp cái nhìn chân thực về tình hình kinh doanh hiện tại.
Quá trình đánh giá cho phép các chuyên viên đưa ra các khuyến nghị nhằm cải thiện hiệu suất kinh doanh và điều chỉnh chiến lược tài chính. Kết quả phân tích tài chính cũng hỗ trợ các phòng ban khác trong việc xây dựng các kế hoạch khả thi. Do đó, việc đánh giá và phân tích tài chính không chỉ giúp quản trị rủi ro hiệu quả mà còn là yếu tố quan trọng trong việc phát triển chiến lược và cải thiện hoạt động của doanh nghiệp.
5. Quản lý thuế và các vấn đề pháp lý liên quan
Ngoài việc thực hiện công việc theo tiêu chuẩn kế toán, chuyên viên Kế toán Tài chính còn đóng vai trò quan trọng trong việc đại diện doanh nghiệp làm việc trực tiếp với cơ quan thuế. Chuyên viên phải tuân thủ các quy định thuế hiện hành, cập nhật các thay đổi mới về thuế và hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định.
Hằng năm, chuyên viên Kế toán Tài chính thực hiện các nhiệm vụ bao gồm:
- Báo cáo thuế: Đảm bảo việc nộp các báo cáo thuế theo định kỳ hàng tháng, quý và năm.
- Kiểm tra và tổng hợp báo cáo thuế GTGT: Theo dõi và tổng hợp báo cáo thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào và đầu ra của doanh nghiệp.
- Lập hồ sơ hoàn thuế: Chuẩn bị và nộp hồ sơ hoàn thuế khi phát sinh yêu cầu hoàn thuế.
- Cung cấp báo cáo tài chính: Cung cấp các báo cáo tài chính cần thiết cho cơ quan quản lý và các cơ quan thuế theo yêu cầu.
Những nhiệm vụ này đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đúng các quy định thuế, giúp duy trì sự minh bạch tài chính và giảm thiểu rủi ro pháp lý.
6. Chuẩn bị báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp và được đặc biệt quan tâm bởi các cổ đông, nhà đầu tư, và cơ quan quản lý. Nhiệm vụ lập báo cáo tài chính thường được giao cho các chuyên viên Kế toán Tài chính có kinh nghiệm, nhờ vào sự quan trọng và độ phức tạp của công việc.
Một bản báo cáo tài chính cơ bản bao gồm bốn phần chính:
- Bảng cân đối kế toán: Phần này làm rõ các vấn đề về tài sản, nợ phải trả và vốn sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể. Bảng cân đối kế toán được xây dựng dựa trên nguyên tắc cân đối kép, trong đó tổng tài sản phải bằng tổng nợ phải trả cộng vốn sở hữu.
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Báo cáo này thể hiện doanh thu, chi phí và lợi nhuận của tổ chức trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm tài chính. Nó giúp so sánh hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp với các đối thủ cạnh tranh và đánh giá sự phát triển của doanh nghiệp.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Báo cáo này cung cấp cái nhìn chi tiết về các luồng tiền tệ vào và ra của doanh nghiệp, bao gồm lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính. Nó cho thấy khả năng của doanh nghiệp trong việc tạo ra và sử dụng tiền mặt.
- Bản thuyết minh báo cáo tài chính: Phần này giải thích và bổ sung thông tin về các mục trong báo cáo tài chính. Bản thuyết minh thường bao gồm ba phần quan trọng: đặc điểm của doanh nghiệp, chính sách kế toán áp dụng, và các thông tin bổ sung khác.
Những phần này kết hợp lại tạo nên một bức tranh tổng quan về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp, hỗ trợ các bên liên quan trong việc đưa ra quyết định chiến lược.
7. Hỗ trợ quá trình kiểm toán
Chuyên viên Kế toán Tài chính thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ quá trình Kiểm toán khi được yêu cầu. Trong trường hợp các cơ quan quản lý tổ chức kiểm tra doanh nghiệp, chuyên viên chịu trách nghiệm chuẩn bị các tài liệu đầy đủ, chính xác, đáng tin cậy. Đồng thời theo sát quá trình kiểm tra để hỗ trợ bằng cách giải thích các giao dịch, phương pháp kế toán và các vấn đề khác từ phía kiểm toán.
Chuyên viên Kế toán Tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình kiểm toán khi được yêu cầu. Khi các cơ quan quản lý tổ chức kiểm tra doanh nghiệp, chuyên viên Kế toán Tài chính có trách nhiệm chuẩn bị các tài liệu đầy đủ, chính xác và đáng tin cậy. Đồng thời, họ cũng theo sát quá trình kiểm tra để hỗ trợ kiểm toán viên bằng cách giải thích các giao dịch, phương pháp kế toán và các vấn đề khác liên quan.
Sự hỗ trợ này không chỉ giúp đảm bảo rằng quá trình kiểm toán diễn ra suôn sẻ mà còn góp phần vào việc duy trì tính minh bạch và chính xác trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Chuyên viên Kế toán Tài chính cần phải có khả năng giao tiếp hiệu quả và nắm vững các quy định và phương pháp kế toán để có thể đáp ứng các yêu cầu của kiểm toán viên một cách hiệu quả nhất.
