Trong quá trình hoạt động sản xuất – kinh doanh, một trong những nghĩa vụ quan trọng của doanh nghiệp là khai và nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) đúng quy định. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng nắm rõ mình thuộc diện kê khai thuế GTGT theo tháng hay theo quý.
Việc xác định kỳ khai thuế phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ thuế đúng hạn, mà còn ảnh hưởng đến dòng tiền và kế hoạch tài chính. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách xác định kỳ khai thuế GTGT theo tháng hoặc theo quý, dựa trên các quy định pháp luật hiện hành.
Kỳ khai thuế GTGT theo tháng hay theo quý?
Căn cứ theo Điều 8 Nghị định 126/2020/NĐ-CP về hướng dẫn Luật Quản lý thuế, theo đó:
Điều 8. Các loại thuế khai theo tháng, khai theo quý, khai theo năm, khai theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế và khai quyết toán thuế
1. Các loại thuế, khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước do cơ quan quản lý thuế quản lý thu thuộc loại khai theo tháng, bao gồm:
a) Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân. Trường hợp người nộp thuế đáp ứng các tiêu chí theo quy định tại Điều 9 Nghị định này thì được lựa chọn khai theo quý.
Như vậy: Thuế GTGT thuộc loại khai theo tháng → Nếu doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chí về điều kiện kê khai thuế GTGT theo quý thì được lựa chọn khai theo quý.
Điều kiện kê khai thuế GTGT theo quý
Căn cứ Khoản 1 Điều 9 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, việc kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo quý được áp dụng trong các trường hợp sau:
-
Doanh nghiệp có doanh thu ≤ 50 tỷ đồng: Người nộp thuế thuộc diện kê khai thuế GTGT theo tháng, nếu có tổng doanh thu bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ của năm dương lịch trước liền kề từ 50 tỷ đồng trở xuống, thì được thực hiện khai thuế GTGT theo quý. Doanh thu này được xác định căn cứ vào tổng doanh thu trên các tờ khai thuế GTGT của các kỳ tính thuế trong năm.
→ Nếu doanh nghiệp khai thuế tập trung tại trụ sở chính, doanh thu để xác định điều kiện kê khai bao gồm cả doanh thu của các đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh. -
Người nộp thuế mới thành lập: Doanh nghiệp, tổ chức mới bắt đầu hoạt động sản xuất kinh doanh được lựa chọn khai thuế GTGT theo quý. Sau khi hoạt động đủ 12 tháng, từ năm dương lịch tiếp theo, doanh nghiệp sẽ căn cứ vào mức doanh thu của năm trước liền kề để xác định kỳ khai thuế (theo tháng hay theo quý).
-
Trách nhiệm xác định kỳ khai: Người nộp thuế có trách nhiệm tự xác định mình thuộc đối tượng kê khai thuế theo quý và thực hiện đúng quy định.
-
Quyền lựa chọn ổn định trong năm: Người nộp thuế đủ điều kiện khai theo quý có thể lựa chọn kê khai theo tháng hoặc theo quý và phải duy trì ổn định trong trọn năm dương lịch.
-
Chuyển đổi từ tháng sang quý: Nếu đang khai thuế theo tháng nhưng đủ điều kiện khai theo quý, người nộp thuế có thể gửi văn bản đề nghị (theo mẫu tại Phụ lục I Nghị định 126/2020/NĐ-CP) đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp, chậm nhất là ngày 31/01 của năm dự kiến chuyển đổi. Nếu quá thời hạn này không gửi văn bản, doanh nghiệp tiếp tục khai thuế theo tháng ổn định trong cả năm.
-
Trường hợp không đủ điều kiện:
-
Nếu người nộp thuế tự phát hiện không đủ điều kiện khai theo quý: phải chuyển sang khai thuế theo tháng kể từ tháng đầu của quý tiếp theo; không phải nộp lại hồ sơ khai theo tháng của các quý trước, nhưng phải lập Bản xác định số thuế phải nộp bổ sung và nộp tiền chậm nộp theo quy định.
-
Nếu cơ quan thuế phát hiện người nộp thuế không đủ điều kiện: cơ quan thuế sẽ xác định lại số thuế phải nộp theo tháng, tính tiền chậm nộp, đồng thời yêu cầu người nộp thuế khai thuế theo tháng kể từ thời điểm nhận được thông báo.
-
Kết luận về kỳ khai thuế GTGT theo tháng hay theo quý
1. Doanh nghiệp đang hoạt động:
-
Doanh thu năm trước liền kề từ 50 tỷ đồng trở xuống → được khai thuế GTGT theo quý.
-
Doanh thu năm trước liền kề trên 50 tỷ đồng → phải khai thuế GTGT theo tháng.
-
Nếu đủ điều kiện khai theo quý, doanh nghiệp có quyền lựa chọn khai tháng hoặc quý và phải ổn định trong suốt năm dương lịch.
-
Trường hợp đang khai theo tháng nhưng muốn chuyển sang khai theo quý, doanh nghiệp cần gửi văn bản đề nghị đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp chậm nhất ngày 30/01 của năm bắt đầu áp dụng. Nếu không gửi, doanh nghiệp tiếp tục khai theo tháng.
2. Doanh nghiệp mới thành lập:
-
Được lựa chọn khai thuế GTGT theo quý trong giai đoạn đầu.
-
Sau khi hoạt động đủ 12 tháng, từ năm dương lịch liền kề tiếp theo, doanh nghiệp căn cứ vào doanh thu của năm trước liền kề để xác định kỳ khai thuế theo tháng hoặc quý.
Ví dụ minh họa:
-
Ví dụ 1: Công ty X thành lập tháng 01/2021 → Năm 2021 khai thuế GTGT theo quý. Sang năm 2022, căn cứ vào doanh thu của năm 2021 (đủ 12 tháng) để xác định khai thuế theo tháng hay quý.
-
Ví dụ 2: Công ty A thành lập tháng 08/2021 → Năm 2021 và 2022 đều khai thuế GTGT theo quý. Sang năm 2023, căn cứ vào doanh thu năm 2022 (đủ 12 tháng) để xác định kỳ khai thuế theo tháng hoặc quý.
Kết luận
Việc xác định kỳ khai thuế GTGT theo tháng hay quý phụ thuộc chủ yếu vào doanh thu năm trước liền kề và tình trạng hoạt động của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần nắm rõ quy định để lựa chọn hình thức kê khai phù hợp, đảm bảo tuân thủ pháp luật, đồng thời thuận lợi trong việc quản lý tài chính và tối ưu dòng tiền. Việc kê khai đúng kỳ hạn không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro xử phạt hành chính, mà còn thể hiện sự minh bạch và chuyên nghiệp trong hoạt động kinh doanh.
