Phương pháp khấu trừ thuế GTGT áp dụng cho đối tượng nào?

Hiện nay, thuế giá trị gia tăng (GTGT) được áp dụng theo hai phương pháp chính: phương pháp tính trực tiếp và phương pháp khấu trừ. Trong đó, phương pháp khấu trừ được nhiều doanh nghiệp ưu tiên sử dụng nhờ ưu điểm nổi bật: cho phép doanh nghiệp khấu trừ thuế đầu vào phát sinh từ việc mua sắm hàng hóa, máy móc, nguyên vật liệu…

Đây là lợi thế mà các phương pháp tính thuế khác không có, giúp tối ưu hóa chi phí và tăng hiệu quả quản lý thuế cho doanh nghiệp.

Đối tượng áp dụng phương pháp khấu trừ thuế

Phương pháp khấu trừ thuế áp dụng cho các cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật, bao gồm:

Cơ sở kinh doanh đang hoạt động có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ chịu thuế GTGT và thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định, trừ hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp.

Doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên được dùng làm căn cứ để xác định phương pháp nộp thuế GTGT theo khấu trừ, cụ thể:

a) Doanh thu hàng năm tự xác định: Dựa trên tổng chỉ tiêu “Tổng doanh thu của HHDV bán ra chịu thuế GTGT” trên tờ khai thuế GTGT tháng từ tháng 11 năm trước đến hết tháng 10 năm hiện tại hoặc tờ khai quý từ quý 4 năm trước đến hết quý 3 năm hiện tại. Thời gian áp dụng ổn định phương pháp tính thuế là 2 năm liên tục.

Ví dụ: Doanh nghiệp A thành lập từ 2011, đang hoạt động năm 2013. Để xác định phương pháp tính thuế GTGT cho 2014 và 2015, doanh nghiệp A cộng chỉ tiêu “Tổng doanh thu của HHDV bán ra chịu thuế GTGT” trên tờ khai thuế GTGT hàng tháng trong 12 tháng (từ tháng 11/2012 đến tháng 10/2013). Nếu tổng doanh thu ≥ 1 tỷ đồng, áp dụng phương pháp khấu trừ thuế trong 2 năm; nếu < 1 tỷ đồng, áp dụng phương pháp trực tiếp, trừ khi doanh nghiệp đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ.

b) Doanh nghiệp mới thành lập trong năm và hoạt động chưa đủ 12 tháng: Xác định doanh thu ước tính bằng cách lấy tổng chỉ tiêu “Tổng doanh thu của HHDV bán ra chịu thuế GTGT” trên tờ khai các tháng hoạt động, chia cho số tháng thực tế, rồi nhân 12 tháng.

Ví dụ: Doanh nghiệp B thành lập tháng 3/2013. Để xác định phương pháp tính thuế cho 2014 và 2015, lấy tổng doanh thu trên tờ khai tháng 3–11, chia 9 tháng và nhân 12. Nếu kết quả ≥ 1 tỷ đồng, áp dụng phương pháp khấu trừ; nếu < 1 tỷ đồng, áp dụng phương pháp trực tiếp, trừ khi đăng ký tự nguyện.

c) Doanh nghiệp khai thuế theo quý từ tháng 7/2013: Xác định doanh thu dựa trên tổng chỉ tiêu “Tổng doanh thu của HHDV bán ra chịu thuế GTGT” trên tờ khai các tháng 10, 11, 12/2012, 6 tháng đầu 2013 và quý 3/2013. Nếu doanh thu ≥ 1 tỷ đồng, áp dụng khấu trừ; nếu < 1 tỷ đồng, áp dụng phương pháp trực tiếp, trừ khi đăng ký tự nguyện.

d) Cơ sở kinh doanh tạm nghỉ:

• • Nếu tạm nghỉ cả năm, xác định dựa trên doanh thu năm trước.

  • Nếu tạm nghỉ một thời gian, xác định theo số tháng/quý thực tế kinh doanh theo hướng dẫn tại điểm b.

  • Nếu năm trước không đủ 12 tháng, xác định doanh thu theo số tháng/quý thực tế.

Cơ sở kinh doanh đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, trừ hộ, cá nhân kinh doanh theo phương pháp trực tiếp, bao gồm:

• • Doanh nghiệp, hợp tác xã đang hoạt động có doanh thu dưới 1 tỷ đồng nhưng thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, sổ sách, hóa đơn, chứng từ.

  • Doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh đang nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.

  • Doanh nghiệp mới thành lập có dự án đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt hoặc có phương án đầu tư hợp pháp được doanh nghiệp quyết định phê duyệt.

  • Doanh nghiệp mới thành lập thực hiện đầu tư, mua sắm, nhận góp vốn bằng tài sản cố định, máy móc, thiết bị, công cụ, dụng cụ hoặc có hợp đồng thuê địa điểm kinh doanh.

  • Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam theo hợp đồng nhà thầu, nhà thầu phụ.

  • Tổ chức kinh tế khác hạch toán được thuế GTGT đầu vào, đầu ra (không bao gồm doanh nghiệp, hợp tác xã).

  • Tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển, khai thác dầu khí, nộp thuế theo phương pháp khấu trừ do bên Việt Nam kê khai và nộp thay.

Như vậy, phương pháp khấu trừ thuế được áp dụng linh hoạt cho cả doanh nghiệp lớn, cơ sở đăng ký tự nguyện và tổ chức, cá nhân nước ngoài, giúp tối ưu hóa quyền khấu trừ thuế GTGT đầu vào và phù hợp với nhiều trường hợp kinh doanh khác nhau.

Cách tính số thuế GTGT phải nộp theo phương pháp khấu trừ

Trong đó:

Số thuế GTGT đầu ra bằng tổng số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ bán ra ghi trên hóa đơn GTGT.

Thuế GTGT đầu vào bằng tổng số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ (bao gồm cả tài sản cố định)

Trường hợp đặc biệt:

Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào là loại được dùng chứng từ đặc thù ghi giá thanh toán là giá đã có thuế GTGT như tem, vé cước vận tải, vé xổ số kiến thiết…. thì:

Thuế GTGT đầu vào = Giá đã có thuế – Giá chưa có thuế

Theo công thức trên thì:

– Nếu số thuế GTGT phải nộp > 0 tức là số thuế GTGT đầu ra lớn hơn số thuế GTGT đầu vào thì doanh nghiệp phải nộp thuế, nhưng không phải trong mọi trường hợp doanh nghiệp đều phải nộp thuế vì còn phụ thuộc vào số thuế GTGT được khấu trừ từ kỳ trước chuyển sang.

– Nếu số thuế GTGT phải nộp < 0 thì số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết trong tháng (đối với trường hợp kê khai theo tháng) hoặc trong quý (đối với trường hợp kê khai theo quý) thì được khấu trừ vào kỳ tiếp theo.

Ví dụ: Công ty X tiến hành tính số thuế GTGT phải nộp cho quý II/2017 :

Số thuế GTGT phải nộp = 5 triệu – 3 triệu = 2 triệu

Nhưng trong quý I/2017, Công ty còn 2 triệu thuế GTGT đầu vào chưa khấu trừ, thì sẽ được thực hiện khấu trừ sang quý II/2017, do đó Số thuế GTGT phải nộp trong quý II là 0, hoặc trường hợp lũy kế sau ít nhất bốn quý tính từ quý đầu tiên phát sinh số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết mà vẫn còn số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết thì công ty sẽ được hoàn thuế.

Kết luận

Phương pháp khấu trừ thuế GTGT áp dụng cho các cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, bao gồm cả doanh nghiệp lớn có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên, doanh nghiệp đăng ký tự nguyện áp dụng, cũng như tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam theo hợp đồng nhà thầu, nhà thầu phụ hoặc tham gia các dự án dầu khí.

Việc áp dụng phương pháp này giúp tối ưu hóa quyền khấu trừ thuế đầu vào, đảm bảo hiệu quả quản lý thuế và phù hợp với nhiều hình thức kinh doanh khác nhau.