Giảm trừ gia cảnh là một trong những quyền lợi quan trọng giúp người nộp thuế giảm bớt gánh nặng thuế thu nhập cá nhân khi có người phụ thuộc. Tuy nhiên, trong thực tế, vẫn còn nhiều băn khoăn về việc xác định người phụ thuộc, đặc biệt là trường hợp cha mẹ không đi làm hoặc không có thu nhập. Vậy cha mẹ có thuộc diện được tính giảm trừ gia cảnh hay không? Bài viết này sẽ làm rõ quy định pháp luật hiện hành, giúp bạn hiểu đúng và áp dụng chính xác quyền lợi này.
Người phụ thuộc và điều kiện được giảm trừ gia cảnh
Theo Điều 19 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2012 và Điều 12 Nghị định 65/2013/NĐ-CP, giảm trừ gia cảnh là khoản tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú.
Người phụ thuộc
Theo Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, cha mẹ có thể được coi là người phụ thuộc nếu thuộc một trong các đối tượng sau:
-
Cha đẻ, mẹ đẻ của người nộp thuế.
-
Cha vợ, mẹ vợ hoặc cha chồng, mẹ chồng của người nộp thuế.
-
Cha dượng, mẹ kế của người nộp thuế.
-
Cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế.
Điều kiện giảm trừ gia cảnh
Điều kiện cần: Người phụ thuộc phải đáp ứng đồng thời các yêu cầu sau (Điểm đ, Khoản 1, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC):
-
Người trong độ tuổi lao động:
-
Bị khuyết tật, mất khả năng lao động theo quy định pháp luật (ví dụ: AIDS, ung thư, suy thận mãn…).
-
Không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng từ tất cả các nguồn không vượt quá 1 triệu đồng.
-
-
Người ngoài độ tuổi lao động:
-
Không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng từ tất cả các nguồn không vượt quá 1 triệu đồng.
-
Điều kiện đủ: Theo Điểm c.2.1, Khoản 1, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, người nộp thuế chỉ được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc khi đã đăng ký thuế và được cấp mã số thuế.
Để cha mẹ được tính giảm trừ gia cảnh, cần đồng thời đáp ứng điều kiện về đối tượng và thu nhập (điều kiện cần) và đăng ký thuế hợp pháp (điều kiện đủ).
Mức giảm trừ gia cảnh đối với người phụ thuộc
Theo quy định hiện hành, mức giảm trừ gia cảnh đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Sau khi trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc, các khoản được miễn thuế và các đóng góp từ thiện theo quy định, mức thu nhập chịu thuế cá nhân sẽ được tính như sau:
-
Không có người phụ thuộc: thu nhập chịu thuế trên 11 triệu đồng/tháng.
-
Có 1 người phụ thuộc: thu nhập chịu thuế trên 15,4 triệu đồng/tháng.
-
Có 2 người phụ thuộc: thu nhập chịu thuế trên 19,8 triệu đồng/tháng.
-
Có 3 người phụ thuộc: thu nhập chịu thuế trên 24,2 triệu đồng/tháng.
-
Có 4 người phụ thuộc: thu nhập chịu thuế trên 28,6 triệu đồng/tháng.
Như vậy, việc tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc sẽ giúp người nộp thuế giảm bớt nghĩa vụ thuế theo số lượng người phụ thuộc hợp pháp, đồng thời phản ánh đúng khả năng đóng thuế thực tế của từng cá nhân.
Hồ sơ chứng minh đối tượng phụ thuộc
Theo Điểm g, Khoản 1, Điều 9, Thông tư 111/2013/TT-BTC, hồ sơ chứng minh cha mẹ là người phụ thuộc bao gồm các tài liệu sau:
-
Giấy tờ cá nhân:
-
Bản chụp chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân của cha mẹ.
-
-
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ với người nộp thuế:
-
Bản chụp sổ hộ khẩu (nếu cùng sổ hộ khẩu).
-
Giấy khai sinh của người nộp thuế.
-
Quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con (nếu có).
-
-
Đối với cha mẹ trong độ tuổi lao động:
Ngoài các giấy tờ trên, cần bổ sung giấy tờ chứng minh khuyết tật hoặc mất khả năng lao động, ví dụ:-
Bản chụp giấy xác nhận khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
-
Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động.
-
Như vậy, việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sẽ giúp người nộp thuế chứng minh hợp pháp đối tượng phụ thuộc, từ đó được tính giảm trừ gia cảnh theo quy định.
Kết luận
Cha mẹ không đi làm hoàn toàn có thể được tính là người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện pháp luật quy định. Cụ thể, cha mẹ phải thuộc đối tượng hợp pháp, không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng không vượt quá 1 triệu đồng, đồng thời người nộp thuế phải đã đăng ký và được cấp mã số thuế. Khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chứng minh, quyền lợi giảm trừ gia cảnh này sẽ giúp người nộp thuế giảm bớt nghĩa vụ thuế một cách hợp pháp, phản ánh đúng khả năng đóng thuế thực tế và hỗ trợ tài chính cho gia đình.
