Ngày 26/11/2024, Quốc hội chính thức thông qua Luật Thuế Giá trị gia tăng số 48/2024/QH15, thay thế cho Luật Thuế GTGT 2008. Một trong những nội dung đáng chú ý là sự điều chỉnh điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào, áp dụng từ ngày 01/7/2025.
Theo khoản 2 Điều 14 Luật Thuế GTGT 2024, doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh chỉ được khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
Điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo Luật mới
Có hóa đơn giá trị gia tăng khi mua hàng hóa, dịch vụ hoặc có:
- Chứng từ nộp thuế GTGT ở khâu nhập khẩu;
- Chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài (theo khoản 3 và 4 Điều 4 của Luật). Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn cụ thể loại chứng từ này.
Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ các trường hợp đặc thù do Chính phủ quy định.
Đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, ngoài các điều kiện trên còn phải có:
- Hợp đồng ký kết với bên nước ngoài;
- Hóa đơn bán hàng, cung cấp dịch vụ;
- Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt;
- Tờ khai hải quan;
- Phiếu đóng gói, vận đơn, chứng từ bảo hiểm hàng hóa (nếu có).
Chính phủ sẽ có quy định riêng đối với xuất khẩu qua sàn thương mại điện tử nước ngoài và một số trường hợp đặc thù khác.

Những điểm mới so với quy định cũ
So với quy định tại khoản 2 Điều 12 của Luật Thuế GTGT 2008 (sửa đổi năm 2013), Luật mới có một số thay đổi đáng chú ý:
-
Bổ sung trường hợp khấu trừ mới: Cho phép sử dụng chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài.
-
Siết chặt điều kiện thanh toán không dùng tiền mặt: Kể từ 01/7/2025, mọi giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ – kể cả giao dịch từng lần dưới 20 triệu đồng – đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mới được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
-
Mở rộng bộ chứng từ với hàng xuất khẩu: Bổ sung phiếu đóng gói, vận đơn, chứng từ bảo hiểm (nếu có) vào điều kiện bắt buộc khi khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.
Các hành vi bị nghiêm cấm trong khấu trừ và hoàn thuế GTGT (từ 01/7/2025)
Luật Thuế GTGT 2024 quy định nghiêm khắc các hành vi vi phạm liên quan đến hóa đơn, chứng từ và hoạt động khấu trừ, hoàn thuế:
-
Mua bán, môi giới, quảng cáo hóa đơn trái phép.
-
Lập giao dịch giả mạo, không có thật hoặc sai quy định.
-
Xuất hóa đơn trong thời gian đã thông báo tạm ngừng kinh doanh (trừ trường hợp thực hiện hợp đồng đã ký).
-
Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp.
-
Không gửi dữ liệu hóa đơn điện tử cho cơ quan thuế.
-
Can thiệp trái phép, phá hoại hệ thống thông tin hóa đơn, chứng từ.
-
Đưa/nhận hối lộ, gian lận thuế GTGT thông qua hóa đơn chứng từ.
-
Thông đồng, bao che giữa doanh nghiệp với cán bộ thuế hoặc giữa các doanh nghiệp với nhau nhằm trốn thuế, chiếm đoạt tiền hoàn thuế.

Doanh nghiệp cần lưu ý
Kể từ ngày 01/7/2025, mọi hóa đơn GTGT đầu vào muốn được khấu trừ đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, không phân biệt giá trị giao dịch. Do đó, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng hệ thống kế toán, quy trình thanh toán và lưu trữ chứng từ ngay từ bây giờ để tránh rủi ro về thuế sau này.
Kết luận
Việc thay đổi điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào từ ngày 01/7/2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng trong công tác quản lý thuế, nhằm nâng cao tính minh bạch, phòng chống gian lận và đảm bảo công bằng trong hệ thống thuế.
Doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh cần chủ động cập nhật quy định mới, rà soát lại quy trình mua bán, lưu trữ hóa đơn – chứng từ, đặc biệt là đảm bảo có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt cho mọi giao dịch, kể cả dưới 20 triệu đồng.
Việc tuân thủ đúng quy định không chỉ giúp doanh nghiệp bảo toàn quyền lợi thuế mà còn hạn chế rủi ro pháp lý, tránh bị xử phạt hoặc truy thu không đáng có. Trong bối cảnh cơ quan thuế ngày càng ứng dụng công nghệ vào giám sát, việc vận hành chuẩn mực và minh bạch chính là yếu tố sống còn của hoạt động kinh doanh hiện đại.